درباره بیماری آنفولانزای مرغی و درمان آن بیشتر بدانید!

درباره بیماری آنفولانزای مرغی و درمان آن بیشتر بدانید!

بیماری آنفولانزای طیور و مرغی

یکی از بیماری های شایع طیور که در هر منطقه ای می تواند گریبان گیر پرنده ها و بخصوص ماکیان و طیور صنعتی شود، بیماری کشنده آنفولانزای مرغی است. آنفولانزای مرغی در ایران نیز خسارات سنگینی بر دوش پرورش دهندگان طیور بر جای گذاشته و بر اساس آمارهای اعلام شده تا سال 1396 بالغ بر 26 میلیون طیور صنعتی در اثر آلوده شدن به بیماری آنفولانزا حذف و یا معدوم شده اند.
با توجه به اهمیت این بیماری در این مقاله از وبلاگ چیکن هچ به توضیح بیماری آنفولانزای مرغی و علائم و نحوه درمان آن پرداخته ایم.بیشتر بخوانید …کانیبالیسم در مرغ هاپرورش مرغ لاری

بیماری آنفولانزای مرغی و رابطه آن با آب و هوا

اصولا ساکنانِ شهرهای سرسبز هر کشوری که بیشتر با جمعیت متراکم طیور سر و کار دارند و آب و هوایشان سرد و مرطوب است، باید بیشتر نگرانِ ابتلای پرندگان خود به آنفولانزای مرغی باشند و درباره­ی بیماری آنفولانزای مرغی و درمان آن بیشتر بدانند.
چرا که مرغ ها و خروس ها در این مناطق عموما در گوشه­ای از حیاط منزل تجمع دارند و اگر بهداشت را در نگهداری از آن ها رعایت نکنند، علاوه بر گرفتاری طیور به این بیماری، احتمالِ آلودگی اهالی آن خانه و در سطح گسترده تر یعنی ساکنین یک منطقه بالا می رود. همچنین ویروس عامل بیماری آنفولانزای مرغی در دماهای سرد و مرطوب نزدیک به یک سال می تواند زنده بماند.

نیازی به تاکید نیست که در سالن های مرغداری و پرورش طیور که در حومه شهر­ها به صورت صنعتی فعالیت می­کنند تا چه اندازه ضریب ابتلای مرغ ها و جوجه هایشان به این ویروس بالا است. این ویروس در همه جا می تواند خود نمایی کند. ممکن است در بزاق یک پرنده آلوده یا در مدفوع  یک مرغ بیمار کمین کرده باشد و در صورت عدم رعایتِ موارد بهداشتی به گله ای از پرندگان منتقل شده و داغدارشان کند.
آنفولانزای پرندگان با نامِ رایج ترِ آنفولانزای مرغی در جهان شناخته می شود. بیماری آنفولانزای مرغی یک بیماری شایع و بسیار مسری می باشد و در صورت مبتلا شدن گله به آن درصد تلفات بسیار بالا خواهد بود. فرم حاد این بیماری در مدت زمان بسیار کوتاه می تواند تلفات 100 درصد بر جای بگذارد.

حقایقی درباره آغازِ آنفولانزای مرغی و تاثیراتش در جوامع انسانی!

سال هاست که در جوامع پزشکی بحث های زیادی درباره بیماری آنفولانزای مرغی و درمان آن صورت گرفته است. این ویروس از آن دسته بیماری های عفونی می باشد که به سیستمِ تنفسِ فوقانی تا جایی که در توان دارد آسیب می رساند. مثل 90% بیماری های ویروسی دیگر، دقیقا سرد ترین عضو بدن یعنی ریه ها را نشانه می گیرد و پرنده ها را به مرور از پای می اندازد.
درست است که این بیماری ابتدا در سال 1878، خودش را مهمانِ ایتالیایی ها کرد ولی حضور جدی اش در سیبری روسیه و پس از آن در قزاقستان به عنوانِ تهدیدی برای جانِ پرندگان شناخته شد و شیوع گستره و جهان شمول آن که باعثِ تلف شدنِ چیزی نزدیک به 500 انسان که از راهِ مرغ ها آلوده شده بودند ازسال 2003 بود. محققان در 100 سالِ اخیر، بارها و بارها در تلاش و تکاپویِ ریشه کن کردنِ این بیماری بوده اند ولی هر چند سال یک بار شاهدِ بازگشتِ جهش یافته ترِ آن در میانِ پرندگان بوده اند!
پرندگانی که خوی وحشی دارند بیشتر از سایر مرغ ها به این آنفولانزا دچار می شوند و بیشتر بعنوان ناقل عمل میکنند. اما این بدان معنا نیست که بیماری خودش را گریبان گیرِ حیواناتِ اهلی نمی کند. یک بوقلمون، مرغابی، غاز، اردک و هر نوع خروس و مرغ و جوجه ای کاملا مستعدِ ابتلا به آنفولانزای مرغی هستند. متاسفانه این ویروس آن قدر سریع و گاهی نجیب و خاموش در میانِ پرندگان کارِ خودش را انجام می دهد که غالباً از سرعت عملش و ناتوانی در ریشه کن کردنِ آن در یک پرنده باز می مانیم.بیشتر بخوانید …تغذیه خانگی جوجه یک روزه برای درمان سرماخوردگی جوجه و مرغ خانگی چه کنیم؟
آنفولانزای مرغی علاوه بر تلفاتی که به حیوانات وارد می کند، به راحتی پتانسیل ضربه زدن به بدنه اقتصادِ یک کشور را نیز دارد.
علائم بیماری آنفولانزای مرغی را بیشتر بشناسید!
خوشبختانه هنوز موردی پیدا نشده که اثبات کند آیا یک انسان آلوده به بیماری آنفولانزای مرغی می تواند ناقل بوده و به انسانی دیگر منتقل کند. موارد معدودی که از ابتلای انسان ها به این ویروس به ثبت رسیده است، نشان میدهد تمامِ این افراد ارتباط نزدیک و رعایت نشده ای با یک پرنده آلوده یا لاشه مرغِ مبتلا داشته اند.

ماکسیمم نهفته بودن و سر به زیری این ویروس در طیور دو هفته است ( در انسان 3 روز).  پس از آن به صورت علائمِ مشهودی که در ادامه می خوانید ظاهر شده و خودِ واقعیش را به قربانی مبتلا شده نشان می دهد.
مهمترین علائم بالینی بیماری آنفولانزای طیور شامل موارد زیر می باشد:

علائم تنفسی همچون سرفه، عطسه، خس خس سینه، ترشحات چشم و بینی
ورم سر و صورت حیوان و سینوس ها
ورم و کبود شدن تاج و ریش طیور
کبود شدن پوست ساق پا
خروج ترشحات خون آلود از دهان و بینی
کاهش اشتها، بسته شدن چشم ها، مصرف پایین دان، کم تحرگی و افتادگی بال ها و کز کردگی، جمع شدن طیور در یک نقطه
و کاهش تولید تخم و یا تولید تخم با اشکل نامتعارف و یا پوسته نرم و نازک

علامت های بیماری آنفولانزای مرغی در انسان هایی که تماسِ مستقیم با پرنده آلوده داشته اند نیز به شکل درد های عضلانی، التهاب و دردِ گلو، سرفه کردن های مکرر، تب و بی حالی ، خلط خونی، دردِ مزمنِ معده و در مواری اسهال و التهاب چشم ظهور و بروز پیدا می کند.
متاسفانه مشاهده می کنید که این علامت ها در بینِ آنفولانزای مرغی و سایر بیماری های ویروسی و عفونی اشتراک دارد و همین کارِ تشخیص این عارضه را در پرندگان دشوار میکند.
پرندگان در فصلِ مهاجرت بیشتر از هر زمان دیگری به آنفولانزای مرغی دچار می شوند. مثلا سال ها قبل ( باز هم در چین! ) 6000 پرنده در حالِ مهاجرت جانِ خود را به دلیل آلودگی به این ویروس از دست دادند.

پیشگیری و درمان بیماری آنفولانزای مرغی

خبر بدی که برای صنفِ پرندگان عزیز داریم این است که در میان مرغ های صنعتی هم چنان درمانِ قطعی برای این بیماری پیدا نشده است. خصوصا اگر آنفولانزا از نوع حاد و ریشه دار باشد، مرگِ آن ها حتمی است. در صورت رسیدن به این مرحله، متاسفانه از دستِ هیچ کس کاری برای نجات آن ها بر نمی آید. تنها راه فرار از دست این ویروس روش های حمایتی و پیشگیرانه ای مثل واکسیناسیون کردن است.
آمپول های آنتی ویروسی که شکل گیری این بیماری در بدن آن ها را به حدِ قابل ملاحظه ای ضعیف می کند و می توان از آن به عنوان تضمینی صد در صدی برای جلوگیری از بیماری آنفولانزای مرغی و درمان آن یاد کرد. بعد از واکسن زدن نباید با خیالی آسوده دست از رعایتِ نکات بهداشتی کشید. نباید آن ها را در جایی آلوده با آب و غذایی که می تواند ناقل این ویروس یا هر بیماری عفونی دیگری باشد رها کرد.
متاسفانه تحقیقات درباره درمان قطعی این بیماری تا مرحله ساخت دارو های آنتی ویروسِ تضعیف کننده متوقف شده است و باید بقیه مسیر را با حفظ بهداشت و احتیاط های کنترل شده به تنهایی طی کرد.
در صورتی که مشاهده کردید یک پرنده ناقل و بیمار در دسته وجود دارد، باید سریعا عملیات قرنطینه سازی او و جدا کردنش از سایر پرندگان اجرا شود. درست است که این ویروس به راحتی گریبان گیرِ انسان نمی شود ولی در هنگام مشاهده علائم بیماری در طیور باید موارد بهداشتی را راعایت نمود.
با توجه به اینکه سویه های مختلفی از بیماری آنفولانزای مرغی وجود دارد، چندین نوع واکسن نیز برای این منظور به تولید رسیده اند. در مرغداری های تخم گذار و سالن های پرورش طیور برای پیشگیری از این بیماری معمولا پرنده ها را از سن 40 روزگی به بعد و به صورت دوره ای (هر 6 ماه یک بار) واکسن می زنند.